Są to psy średniej wielkości o zwartej budowie, świadczącej o dużej ruchliwości. Cechują się szlachetną głową, oczami w odcieniach orzecha, długimi uszami pokrytymi nieco dłuższym włosem, wyraźnie zaznaczonym kłębem, prostym grzbietem, muskularnym zadem oraz średniej długości ogonem. Ich szata charakteryzuje się średniej długości, prostym i dość miękkim włosem odpornym na niepogodę, przeważnie w kolorze czekoladowym przesianym łatami i białą końcówką ogona.

Spaniele są psami zrównoważonymi, niezwykle aktywnymi w pracy. Ich pasją jest buszowanie i praca w wodzie. Nie są agresywne, choć bywają nieufne. Dzięki swojej pasji są doskonałymi aporterami, nie unikają bobrowania za kaczkami oraz doskonale pracują z przewodnikiem. To doskonali stróże i towarzysze codziennych spacerów, choć nie są to psy łatwe i wymagają konsekwentnego wychowania.

Pierwsze wzmianki w polskiej literaturze dotyczące polowań ze spanielami pochodzą z XIX wieku. Wielką miłośniczką spanieli była księżna Izabella Radziwiłłowa, która hodowała ja na Polesiu pod przydomkiem ,,Lwa”. Osobą, która pochyliła się nad historią spanieli wykorzystywanych w łowiectwie na kresach Rzeczpospolitej był naukowiec, myśliwy oraz sędzia prób pracy psów myśliwskich dr Andrzej Krzywiński, który stworzył stosowny program hodowlany. W 2016 roku otwarto w ZKwP Księgę Wstępną dla tej rasy oraz dopuszczono polskie spaniele myśliwskie do udziału w wystawach psów jako rasę nieuznaną. Organizowane są również próby i oceny pracy dedykowane tej rasie. 

Źródła tekstów o rasach polskich psów myśliwskich:

Wzorzec rasy FCI nr 52 i 354, wstępny wzorzec polskiego spaniela myśliwskiego.

Komentarz do wzorca FCI 52 i 354 ZKwP. 

100 lat kynologii w wolnej Polsce. Psy ras polskich ZKwP, Wyd. Oficyna Wydawnicza Oikos sp. z o. o., 2022 r.